| ||
"Kapitan Żbik" składał się z największej liczby części w historii polskiego komiksu.
Na serię składały się 53 zeszyty. Jej pomysłodawcą był Zbigniew Gabiński - dyrektor Oddziału Kontroli, Badań i Analiz Komendy Głównej Milicji Obywatelskiej. Książeczki były rysowane przez siedmiu rysowników: Zbigniewa Sobalę, Jana Rockiego, Grzegorza Rosińskiego, Mieczysława Wiśniewskiego, Bogusława Polcha, Andrzeja Kamińskiego i Jerzego Wróblewskiego. Widzimy więc, że przy "Żbiku" szlifowali swoje umiejętności najlepsi polscy rysownicy komiksów. Scenarzyści wybierani byli w wewnętrzych konkursach organizowanych w Komendzie Głównej MO. Dzięki panu Adamowi Ruskowi z Biblioteki Narodowej poznałem nazwiska scenarzystów (patrz: tabela pod tekstem). Byli wśród nich dziennikarze, pisarze (np. Anna Kłodzińska - autorka kryminałów) i pracownicy milicji. Najwięcej części wymyślona została przez Władysława Krupkę.
Czasami jedna historia mieściła się w jednym zeszycie, innym razem sprawa ciągnęła się przez kilka części. Kapitan zajmował się morderstwami, kradzieżami, przemytem, chuliganami, kłusownictwem, a nawet zwalczał szpiega. Milicjant mógł wykazać się licznymi umiejętnościami: znał judo, alfabet Morse'a, świetnie strzelał z łuku, nurkował, jeździł na nartach, itd. Jeżeli odrzucimy otoczkę propagandową, to dostaniemy niezłe komiksy kryminalne. W zeszytach były drukowane listy kapitana do czytelników. Pisał w nich o alkoholizmie, chuligaństwie, gitowcach, niewypałach, bezdomnych psach, przeklinaniu, przestrzegał przed niebezpieczeństwem utonięcia, informował jak zdobyć kartę rowerową, zachęcał do zbierania makulatury, itd. Czasami wspominał także swoje życie. Jeżeli kapitan Jan Żbik był postacią fikcyjną, to zadziwiająco dużo o nim dowiadujemy się z tych listów. Urodził się w roku 1937. Po wojnie mieszkał z rodzicami w małej wiosce w pobliżu Zielonej Góry. W roku 1960 ukończył Wyższą Szkołę Oficerską MO w Szczytnie. Zaraz po szkole pracował w małym miasteczku w swoich rodzinnych stronach. W końcu został przeniesiony do Komendy Głównej MO do Warszawy. Kapitan Żbik otrzymywał tysiące listów od swoich młodych przyjaciół. Pisali o swoich problemach, donosili na kłusującego sąsiada czy skarżyli się na starszych kolegów. Kilkakrotnie, na życzenie czytelników, opisywał wymagania dla kandydatów do szkół milicyjnych. W ostatniej części "kolorowych zeszytów" Żbik pożegnał się ze swoimi czytelnikami. Jego przełożeni zdecydowali się przenieść go do "innej odpowiedzialnej pracy". Seria "Kapitan Żbik" wychodziła przez 15 lat od 1967 do 1982 roku. W tym czasie wydano 79 zeszytów (uwzględniając wznowienia). Łączny nakład wszystkich części wyniósł dokładnie 11 330 000 egzemplarzy. Zespół "Big Cyc" nagrał piosenkę o dzielnym kapitanie, którą możemy znaleźć na pierwszej płycie tego zespołu. W 2001 roku Nieformalne Stowarzyszenie Fanów Komiksu wydało zeszyt "Pięć błękitnych goździków", zawierający dwie historie o kapitanie Żbiku opublikowane w 1968 w "Wieczorze Wrocławia". Komiks ten stał się jakby zerowym numerem całej serii. |
Spis komiksów z serii "Kapitan Żbik" | |||||
Nr | Tytuł | Rysownik | Scenarzysta | Wyd. I | Wyd. II |
1. | Ryzyko, cz.1 | Z. Sobala | R. Teyszerski K. Pol W. Krupka | 1967 | |
2. | Ryzyko, cz.2 | Z. Sobala | R. Teyszerski K. Pol W. Krupka | 1967 | |
3. | Ryzyko, cz.3 | Z. Sobala | R. Teyszerski K. Pol W. Krupka | 1967 | |
4. | Dziękuję kapitanie | J. Rocki | Z. Safian | 1968 | |
5. | Diadem Tamary | G. Rosiński | Z. Bryczkowski | 1968 | |
6. | Wzywam 0-21 | Z. Sobala | W. Krupka K. Pol | 1968 | |
7. | Śledzić fiata 0-317 WE | M. Wiśniewski | R. Doński | 1968 | |
8. | Tajemnica ikony | G. Rosiński | St. Szczepański | 1969 | |
9. | Kryształowe okruchy | Z. Sobala | A. Kłodzińska J. Tomaszewski | 1970 | |
10. | Zapalniczka z pozytywką | G. Rosiński | W. Krupka | 1970 | 1974 |
11. | Spotkanie w "Kukerite" | G. Rosiński | W. Krupka | 1970 | 1974 |
12. | Podwójny mat | G. Rosiński | W. Krupka | 1970 | 1974 |
13. | Porwanie | G. Rosiński | W. Krupka | 1970 | 1974 |
14. | Błękitna serpentyna | G. Rosiński | W. Krupka | 1970 | 1974 |
15. | Kocie oko | Z. Sobala | St. Szczepański | 1970 | |
16. | Czarna Nefretete | G. Rosiński | A. Kłodzińska J. Tomaszewski | 1970 | |
17. | Złoty Mauritius | B. Polch | W. Krupka | 1970 | 1980 |
18. | Czarny parasol | A. Kamiński | Z. Gabiński | 1971 | |
19. | Studnia | A. Kamiński | Z. Gabiński | 1971 | |
20. | Strzał przed północą | Z. Sobala | W. Krupka | 1971 | |
21. | Człowiek za burtą | G. Rosiński | W. Krupka | 1971 | |
22. | Gotycka komnata | G. Rosiński | W. Krupka | 1971 | |
23. | Nocna wizyta | B. Polch | W. Krupka | 1972 | 1980 |
24. | Wąż z rubinowym oczkiem | B. Polch | W. Krupka | 1972 | 1980 |
25. | Pogoń za lwem | B. Polch | W. Krupka | 1972 | 1980 |
26. | Salto śmierci | B. Polch | W. Krupka | 1972 | 1982 |
27. | Skoda TW 6163 | G. Rosiński | J. Bednarczyk Z. Gabiński | 1972 | |
28. | Wieloryb z peryskopem | J. Wróblewski | W. Krupka | 1973 | 1978 |
29. | Wiszący rower | J. Wróblewski | W. Krupka | 1973 | 1978 |
30. | Tajemniczy nurek | J. Wróblewski | W. Krupka | 1973 | 1978 |
31. | Na zakręcie | B. Polch | W. Krupka | 1973 | 1981 |
32. | Niewygodny świadek | B. Polch | W. Krupka | 1975 | 1981 |
33. | Dwanaście kanistrów | J. Wróblewski | W. Krupka | 1973 | |
34. | Zakręt śmierci | J. Wróblewski | W. Krupka | 1974 | |
35. | W pułapce | J. Wróblewski | W. Krupka | 1974 | |
36. | Kryptonim "Walizka" | J. Wróblewski | Z. Gabiński | 1974 | 1978 |
37. | Gdzie jest jasnowłosa? | J. Wróblewski | W. Falkowska B. Seidler | 1974 | 1978 |
38. | SP-139-WA zaginął | J. Wróblewski | J. Bednarczyk | 1975 | 1978 |
39. | Wyzwanie dla silniejszego | J. Wróblewski | W. Falkowska B. Seidler | 1975 | 1978 |
40. | Wodorosty i pasożyty, cz.1 | J. Wróblewski | Z. Gabiński J. Bednarczyk | 1976 | 1977 |
41. | Wodorosty i pasożyty, cz.2 | J. Wróblewski | Z. Gabiński J. Bednarczyk | 1976 | 1977 |
42. | Jaskinia zbójców | J. Wróblewski | St. Milc | 1976 | 1981 |
43. | Kto zabił Jacka? | J. Wróblewski | W. Krupka | 1976 | 1979 |
44. | Tajemnicze światło | J. Wróblewski | W. Krupka | 1976 | 1980 |
45. | W potrzasku | J. Wróblewski | W. Krupka | 1977 | 1980 |
46. | Zerwana sieć | J. Wróblewski | St. Milc | 1977 | 1981 |
47. | Granatowa cortina | J. Wróblewski | W. Krupka | 1978 | |
48. | Skok przez trzy granice | J. Wróblewski | W. Krupka | 1979 | |
49. | Zatrzymać niebieskiego fiata | J. Wróblewski | W. Krupka | 1980 | |
50. | "St.Marie" wychodzi w morze | J. Wróblewski | W. Krupka | 1982 | |
51. | Nieodebrany telegram | J. Wróblewski | W. Krupka | 1981 | |
52. | Ślady w lesie | J. Wróblewski | W. Krupka | 1982 | |
53. | Smutny finał | J. Wróblewski | W. Krupka | 1982 |
Bardzo dziękuję panu Adamowi Ruskowi za udostępnienie ciekawawych informacji (w tym spisu scenarzystów). |
Strona główna | Serie komiksowe |