Wspomnienia z Seminarium Meteorytowego

Seminarium Meteorytowe rozpoczęło się około godziny 9:00, a jego otwarcie ogłaszały aż cztery osoby: dr Jadwiga Biała - dyrektor Olsztyńskiego Planetarium, prezydent Olsztyna, prof. dr hab. Andrzej Manecki oraz dr Marian Stępniewski. Po tym prawie półgodzinnym przywitaniu przyszła pora na wykłady. Seminarium Meteorytowe otworzył referat prof. dr hab. Andrzeja Maneckiego na temat "Kosmomineralogia". Ciekawymi punktami tego wykładu były m.in. przeźrocza chondr pod mikroskopem polaryzacyjnym. Kolejne przemówienie miała dr Jadwiga Biała na temat "Nowy obraz Układu Słonecznego", gdzie zostały zaprezentowane najnowsze doniesienia na temat ciał oraz budowy naszego Układu. Ostatnie wystąpienie przed przerwą miał dr Marian Stępniewski na temat "Z historii meteorytyki". Przedstawił on genezę tej dziedziny nauki oraz krótko przypomniał sylwetkę Chladniego - ojca meteorytyki. Po przerwie rozpoczęła się druga sesja poświęcona planetom, jak je odkrywamy (mgr Elżbieta Plucińska), jakie mamy z nimi problemy (dr Jadwiga Biała) i czy są one ubocznym produktem ewolucji gwiazd (doc. dr hab. Tadeusz Jarzębowski). Następnie atmosferę podsycił niezapowiedziany wykład mgr Marka Łodzińskiego na temat minerałów meteorytu Zakłodzie. Sesja poobiednia - trzecia - traktowała o pyle kosmicznym (prof. dr hab. Hieronim Hurnik, dr Bogusława Hurnik) przypominając tym samym, że małe jest piękne, a także o astronomii meteorowej (dr Tadeusz Jan Jopek). Niezapomnianych wrażeń dostarczyła prelekcja dr Walentina Cwietkowa na temat fragmentacji meteoroidów w atmosferze ziemskiej - po rosyjsku. Po wszystkich wykładach uczestnicy Seminarium Meteorytowego mogli zwiedzić Obserwatorium Astronomiczne. Dzień oficjalnych imprez zakończyła uroczysta kolacja, w czasie której to, toczyły się dyskusje na tematy związane - oczywiście - z meteorytami.

Najciekawsza część dla kolekcjonerów odbyła się wieczorem w pewnym pokoju pewnego hotelu, gdzie przy piwie toczyły się rozmowy. Po pokoju krążyły takie cudeńka jak: prawie 3 kg płyta meteorytu Morasko, około 100 g fragment źle przyciętego Zakłodzia (wywołało to burzę dyskusji na temat cięcia meteorytów), duże płyty Moraska po około 1 kg, a także: Imilaki, Faith, Big Rock Donga, Miles, Wolf Creek, Ghubara, Chamberlin, ..., Mołdawity, Indochinity, Kolumbity. Dr Walentin Cwietkow wyjął z kieszeni garstkę (~7) dwudziestokilkugramowych Sikhote-Alinów, a także przepiękny 83 g ataksyt Chinga. Tak oto zakończył się pierwszy dzień Seminarium Meteorytowego.

Drugi dzień Seminarium Meteorytowego zaplanowany został na tematykę specjalistyczną dotyczącą badań meteorytów. Na porannej sesji zaprezentowano wyniki przeróżnych badań wykonywanych na meteorytach Baszkówka i Mt. Tazerzait. Prelekcje na te tematy wygłaszali m.in. prof. dr hab. Rajmund Dybczyński, doc. dr Jerzy Borucki, dr Jacek Siemiątkowski oraz dr Tadeusz Przylibski. Po przerwie dr Siemiątkowski w swoim wystąpieniu rozważał czy meteoryt Baszkówka może być dowodem na protoplanetarny dysk bądź na istnienie chondrytowych planetoid. Na kolejnych dwóch wykładach prof. dr hab. Łukasz Karwowski z właściwym sobie poczuciem humoru analizował budowę meteorytu Zakłodzie oraz zastanawiał się nad zmianą skali wielkości chondr na przykładzie meteorytu Gujba (czyt. guźba), wszystko - ku radości słuchaczy - okraszając barwnymi foliami. Na popołudniowej sesji prof. dr hab. Wojciech Stankowski przedstawił uwarunkowania geologiczne terenu spadku meteorytu Morasko. Zapoznał także uczestników Seminarium Meteorytowego z potencjalnymi obszarami występowania kraterów meteorytowych w Wielkopolsce. Przyprawił on tym samym wszystkich meteorytofilów o szybsze bicie serca :-) Kolejne wystąpienia poświęcone były mikromorfologii powierzchni trawionch meteorytów (dr Marian Szurgot) oraz pomiarowi zawartości potasu w meteorytach metodą rozcieńczenia izotopowego (Piotr Mackiewicz), czyli jak znęcając się nad meteorytami wydobyć z nich informacje. Na zakończenie dr Marian Stępniewski przypomniał w swoim referacie o istnieniu również meteorytów kopalnych oraz o potencjalnym zagrożeniu jakie dla ludzkiej cywilizacji stwarzają kolizje z dużymi meteoroidami. Po wykładach nawiązała się dyskusja na temat domniemanych nowych meteorytów. Oficjalnego zamknięcia Seminarium Meteorytowego dokonał prof. dr hab. Andrzej Manecki, po czym wszyscy uczestnicy spotkali się na projekcji astronomicznej pod kopułą planetarium. Z podróży po świecie gwiazd i planet zawrócił słuchaczy głos dr Jadwigi Białej, która interesująco opowiadała m.in. o działalności planetarium i przyszłości astronomii (i meteorytyki) w Polsce. Dzień drugi Seminarium Meteorytowego zakończyła kolacja w czasie, której meteorytofile (i nie tylko) mogli się wykazać znajomością ziemskich i pozaziemskich skał, przeglądając różnego rodzaju kamienie nadesłane do planetarium.

Chcielibyśmy serdecznie podziękować Organizatorom Seminarium Meteorytowego za profesjonalnie zorganizowane spotkanie naukowców i meteorytofilów. Wynieśliśmy z niego wzbogaconą wiedzę oraz dyrektywy na przyszłość. Cieszy nas fakt, że na prelekcjach mogli się spotkać ludzie różnych profesji, w różnym stopniu związani z meteorytyką. Stanowi to bazę do dalszej współpracy. Pomysł zorganizowania II Seminarium Meteorytowego w 2003 roku (w 200 rocznicę spadku meteorytu L'Aigle - od którego meteorytyka stała się prawdziwą nauką, a kamienie spadające z nieba zaczęto traktować poważnie) wydaje się być bardzo dobry.

Szymon Kozłowski Marta Zub