Stacja bolidowa

Stacja bolidowa to zespół urządzeń pozwalających na automatyczną obserwację nocnego nieba w poszukiwaniu bolidów, czyli meteorów o jasności przewyższającej Wenus (czyli mniej niż -4 mag). Zebrane dane pozwalają na ustalenie pierwotnej orbity meteoroidu, a także określenia potencjalnego obszaru jego spadku. W najbardziej optymistycznym przypadku można odnaleźć leżący na ziemi meteoryt, analiza jego składu chemicznego pozwala na uzyskanie wielu cennych informacji o historii naszego Układu Słonecznego.

W 2016 roku również nasze koło postanowiło wnieść swój wkład do Polskiej Sieci Bolidowej – projektu zbiorowej obserwacji meteorów prowadzonego przez Pracownię Komet i Meteorów. Dzięki uprzejmości jej członków – Przemysława Żołądka i Macieja Myszkiewicza uzyskaliśmy niezbędny sprzęt i pomoc techniczną. Pierwszą testową obserwacje rozpoczęliśmy w nocy z 10 na 11 maja 2016, kamera została umieszczona w oknie przedsionka jednej z kopuł Obserwatorium Astronomicznego UW w Alejach Ujazdowskich. Mimo niezbyt sprzyjających warunków – dużego zaświetlenia nieba i nieobfitującej w roje pory roku, udało nam się wówczas zarejestrować aż dwa obiekty.

Projekt przeszedł we właściwą fazę 10 grudnia tego samego roku, kiedy stacja została ulokowana na tarasie obserwatorium północnego w Ostrowiku (ze względu na lokalizację otrzymała historyczne oznaczenie PFN01, czym przejęła sukcesję od pierwszej stacji PFN pracującej tam w okolicach 2004 roku). Dwa dni później pogoda pozwoliła na pierwszy monitoring nieba, dzięki obecnemu w tym okresie rojowi Geminidów sfotografowano aż 71 meteorów.

Od grudnia 2016 do października 2021 roku w skład stacji wchodził komputer PC z procesorem Intel Core 2 Quad Q6600 (2.40 GHz) i 2 GB pamięci RAM, wyposażony dodatkowo w kartę PCI Matrox Meteor, całość pracowała pod kontrolą systemu Windows XP i aplikacji MetRec, która analizowała przesyłany strumieniowo obraz w poszukiwaniu zmian jasności. Drugim elementem była umieszczona na tarasie analogowa kamera CCTV zamknięta w obudowie kumulującej ciepło i chroniącej przed innymi szkodliwymi warunkami atmosferycznymi.

W lutym 2022 uruchomiona została nowa generacja stacji, której sercem stał się komputer z procesorem Intel Core i5-10505 oraz 16 GB RAM. Akwizycji obrazu służy megapikselowa kamera IP The Imaging Source DMK 33GX236. Pierwsze detekcje zebrano w nocy z 13 na 14 lutego.

Kamera CCTV na tarasie obserwatorium. Zdj. Piotr Kołodziejski

Zainteresowanych efektami naszej pracy zapraszamy do przejrzenia galerii zdjęć meteorów wykrytych przez naszą stację.