logo_oauw
logo_uw

Aktualności

Gwiazda o dwóch twarzach

2023-07-19 17:00

Międzynarodowy zespół astronomów ogłosił na łamach tygodnika Nature zaskakujące odkrycie gwiazdy, której jedna połowa powierzchni pokryta jest wodorem, a druga połowa – helem. Współautorem publikacji jest dr Przemysław Mróz z Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego.

Kierunek studiów ASTRONOMIA na UW liderem w rankingu PERSPEKTYWY 2023

2023-06-29 13:17

Ogłoszono wyniki dorocznego rankingu szkół wyższych i kierunków studiów PERSPEKTYWY 2023. Uniwersytet Warszawski uzyskał w nim status najlepszej polskiej uczelni ex aequo z Uniwersytetem Jagielońskim.

Nowa epoka w dziejach astronomii fal grawitacyjnych

2023-06-29 13:03

Dzisiejszy dzień to start nowej epoki w dziejach astronomii fal grawitacyjnych. Cztery grupy badające chronometraż pulsarów ogłosiły wyniki analizy ostatnich kilkunastu lat obserwacji pulsarów. Jednocześnie mamy ogłoszenia z Parkes Pulsar Timing Array, European Pulsar Timing Array, NanoGrav w Ameryce Północnej, oraz Indian Plsar Timing Array.

Największa zaobserwowana eksplozja kosmiczna

2023-05-10 12:32

Grupa astronomów z Uniwersytetu Warszawskiego uczestniczyła w odkryciu największej kosmicznej eksplozji, jaką kiedykolwiek zarejestrowano. Międzynarodowy zespół pod przewodnictwem dr. Philipa Wisemana z Uniwersytetu Southampton odkrył zjawisko około dziesięć razy jaśniejsze niż najjaśniejsza supernowa i około trzy razy jaśniejsze niż najjaśniejsze zaobserwowane rozerwanie gwiazdy przez supermasywną czarną dziurę.

Układ podwójny z białym karłem spalającym hel

2023-03-22 17:22

Międzynarodowy zespół astronomów kierowany przez astronomów z Max Planck Institute for Extraterrestrial Physics ogłosił w tygodniku Nature odkrycie unikalnego układu podwójnego gwiazd. System składa się ze zwartej gorącej gwiazdy – tzw. białego karła – na który spływa materia ze składnika wtórnego tworząc tzw. dysk akrecyjny. Obiekt został odkryty dzięki detekcji miękkiego promieniowania rentgenowskiego wywołanego przez reakcje termojądrowe zachodzące blisko powierzchni białego karła w spływającym na niego i rozgrzanym do milionów stopni gazie. W odróżnieniu od innych, podobnych, znanych wcześniej, systemów tego typu, w których spływająca materia to wodór, w nowo odkrytym układzie składnik wtórny jest gwiazdą helową. Reakcje termojądrowe w tym przypadku polegają na spalaniu helu. W charakteryzacji układu ważną rolę odegrały dane obserwacyjne zebrane przez prowadzony w Obserwatorium Astronomicznym Uniwersytetu Warszawskiego projekt OGLE pod kierunkiem prof. Andrzeja Udalskiego – współautora pracy.

Odległa czarna dziura z ogromną prędkością wyrzuca w kierunku Ziemi resztki rozerwanej gwiazdy

2022-11-30 17:02

Na początku bieżącego roku, w ramach przeglądu nieba ZTF (Zwicky Transient Facility), prowadzonego z Obserwatorium Palomar, został odkryty niezwykle jasny rozbłysk (nazwany AT 2022cmc) w centrum odległej galaktyki. Ze wstępnych oszacowań wynika, że w maksimum blasku pojaśnienie to bilion razy przewyższało jasność Słońca. Przez następne tygodnie zjawisko było intensywnie monitorowane w zakresie od promieniowania rentgenowskiego, poprzez ultrafiolet, zakres optyczny, aż do radiowego. W opublikowanej w Nature Astronomy pracy międzynarodowy zespół badawczy koordynowany przez Dheeraja Pashama oraz Matteo Lucchiniego z MIT (Massachusetts Institute of Technology) prezentuje analizę tych danych oraz wskazuje na przyczynę zjawiska. W pracach zespołu uczestniczył też dr Mariusz Gromadzki z Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego.

Układ kataklizmiczny o najkrótszym okresie orbitalnym

2022-10-10 09:42

Astronomowie odkryli niezwykłą parę gwiazd obiegających się w zaledwie 51 minut. Jej własności potwierdzają sformułowaną kilkadziesiąt lat temu teorię ewolucji układów kataklizmicznych.

Około połowa gwiazd znajdujących się w naszej Galaktyce jest związana grawitacyjnie z innymi, tworząc układy podwójne lub wielokrotne. Ich typowe okresy orbitalne wynoszą od kilku godzin do setek lat. Niektóre z nich obiegają się tak blisko, że z łatwością zmieściłyby się między Ziemią i Księżycem, z okresami orbitalnymi równymi zaledwie kilkanaście minut. Pochodzenie tych obiektów o ekstremalnie krótkich okresach było do tej pory zagadką.

O obserwatorium

Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Warszawskiego (OAUW) jest placówką naukową działającą nieprzerwanie od ponad dwustu lat – od 1825 r. w budynku Obserwatorium Astronomicznego w Al. Ujazdowskich 4. Kadra naukowo-dydaktyczna liczy obecnie dwudziestu pracowników w tym: dziewięciu z tytułem profesora, jednego członka Polskiej Akademii Umiejętności i dwóch członków Polskiej Akademii Nauk. Działalność naukowo-dydaktyczną aktywnie wspomaga kilkoro doktorantów.

Czytaj więcej

Skip to content