PLANETOIDA Jerzymadej

Prof. dr hab. Jerzy Madej z Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego został uhonorowany nadaniem nazwy planetoidzie 2009 QY36 (599019) Jego imienia. Od teraz planetoida nazywa się: Jerzymadej.
Prof. dr hab. Jerzy Madej z Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego został uhonorowany nadaniem nazwy planetoidzie 2009 QY36 (599019) Jego imienia. Od teraz planetoida nazywa się: Jerzymadej.
Od kilku dni można podziwiać wystawę przygotowaną z okazji 200-setnej rocznicy otwarcia budynku Obserwatorium Astronomicznego w Alejach Ujazdowskich w Warszawie. Budynek ten to świątynia polskiej współczesnej astronomii. Tu kształciła się i pracowała większość najwybitniejszych polskich naukowców w tej dziedzinie.
Ogłoszono wyniki dorocznego rankingu szkół wyższych i kierunków studiów PERSPEKTYWY 2025. Uniwersytet Warszawski uzyskał w nim status najlepszej polskiej uczelni. Podobnie jak w ubiegłych latach, kierunek studiów astronomia prowadzony w Obserwatorium Astronomicznym jest liderem w tym ogólnopolskim rankingu z ogromną przewagą nad innymi ośrodkami prowadzącymi studia astronomiczne.
W najnowszej pracy, opublikowanej w prestiżowym tygodniku naukowym Science, międzynarodowy zespół astronomów, w skład którego wchodzą astronomowie z prowadzonego w Obserwatorium Astronomicznym Uniwersytetu Warszawskiego wielkoskalowego przeglądu nieba OGLE (Optical Gravitational Lensing Experiment) kierowanego przez prof. Andrzeja Udalskiego, przedstawia szczegółowe badania dotyczące małomasywnych planet pozasłonecznych krążących w dużych odległościach wokół swoich macierzystych gwiazd. Wyniki wskazują, że tzw. zimne super-Ziemie są powszechnym składnikiem układów planetarnych – przeciętnie występują w co trzecim systemie wokół gwiazd Drogi Mlecznej.
27 marca 2025 roku, misja kosmiczna Gaia Europejskiej Agencji Kosmicznej, kończy swoją pracę i przechodzi na zasłużoną emeryturę. Dane zebrane przez misję Gaia przyczyniły się do rewolucji w prawie wszystkich dziedzinach astronomii, generując tysiące publikacji naukowych.
Międzynarodowy zespół astronomów, kierowany przez naukowców z Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego, ogłosił na łamach prestiżowego czasopisma naukowego Astrophysical Journal Letters odkrycie nowej klasy kosmicznych źródeł promieniowania rentgenowskiego.
Naukowcy z zespołu OGLE z Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego opublikowali w prestiżowym czasopiśmie Astrophysical Journal Letters wyniki najnowszego eksperymentu, którego celem było zbadanie czy ciemna materia w Drodze Mlecznej składa się z miniaturowych czarnych dziur.
Jedną z największych zagadek współczesnej astronomii jest wyjaśnienie pochodzenia czarnych dziur odkrywanych przez detektory fal grawitacyjnych, LIGO i Virgo. Jedna z hipotez postuluje, że te obiekty powstały w bardzo młodym Wszechświecie i, oprócz emisji fal grawitacyjnych, mogą tworzyć zagadkową ciemną materię wypełniającą kosmos. Zespół naukowców pracujących w ramach projektu OGLE (Optical Gravitational Lensing Experiment) prowadzonego w Obserwatorium Astronomicznym Uniwersytetu Warszawskiego ogłosił właśnie wyniki dwudziestoletnich obserwacji wskazujących, iż takie czarne dziury mogą stanowić zaledwie znikomy procent ciemnej materii. Należy więc szukać innych wytłumaczeń pochodzenia źródeł fal grawitacyjnych. Dwie publikacje projektu OGLE opisujące wyniki tych badań ukazały się w najbardziej prestiżowych czasopismach naukowych, w tym w głównym magazynie Nature.
Profesorowie Andrzej Udalski z Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego oraz Joachim Wambsganss z Centrum Astronomicznego Uniwersytetu w Heidelbergu zostali laureatami prestiżowej Nagrody Copernicus 2024, przyznawanej przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej (FNP) oraz Deutsche Forschungsgemeinschaft (DFG) za przełomowy wkład w astrofizykę poprzez badania nad soczewkowaniem grawitacyjnym oraz odkrywaniem planet pozasłonecznych.
Astronomowie z Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego, pracujący w ramach prowadzonego w Obserwatorium projektu OGLE, odkryli cefeidę klasyczną o najdłuższym okresie pulsacji w naszej Galaktyce. Nowo zidentyfikowana gwiazda została wyselekcjonowana przez profesora Igora Soszyńskiego, światowego lidera badań nad gwiazdami zmiennymi, i otrzymała oznaczenie katalogowe OGLE-GD-CEP-1884. Pulsuje ona z okresem 78,14 dnia, czyli prawie o 10 dni dłuższym niż wynosi okres pulsacji dotychczasowej rekordzistki, cefeidy S Vulpeculae.
Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Warszawskiego (OAUW) jest placówką naukową działającą nieprzerwanie od ponad dwustu lat – od 1825 r. w budynku Obserwatorium Astronomicznego w Al. Ujazdowskich 4. Kadra naukowo-dydaktyczna liczy obecnie dwudziestu pracowników w tym: dziewięciu z tytułem profesora, jednego członka Polskiej Akademii Umiejętności i dwóch członków Polskiej Akademii Nauk. Działalność naukowo-dydaktyczną aktywnie wspomaga kilkoro doktorantów.
Czytaj więcej