Gwiazda rozerwana przez czarną dziurę

„Gwiazda rozerwana na kształt spaghetti i zasysana przez super masywną czarną dziurę z centrum galaktyki” – to brzmi niczym historia z filmu science fiction. Tak obrazowo można opisać mechanizm związany z rozbłyskiem nazwanym przez astronomów AT2019qiz, do którego doszło w centrum galaktyki znajdującej się około 200 milionów lat świetlnych od Drogi Mlecznej. Opadająca na czarną dziurę materia rozgrzała się do bardzo wysokiej temperatury, co wywołało emisję promieniowania rentgenowskiego, ultrafioletowego i widzialnego. Nadmiar materii został wyrzucony w przestrzeń międzygwiazdową w postaci strumieni i zaobserwowany jako emisja radiowa.
Jest to najbliższe i najlepiej zbadane dotychczas zjawisko tego typu. Do jego obserwacji zostały skierowane najlepsze instrumenty astronomiczne, w tym teleskopy VLT i NTT Europejskiego Obserwatorium Południowego. Badania tego typu zjawisk są niezwykle ważne, pozwalają oszacować masy supermasywnych czarnych dziur oraz zrozumieć jak powstają i zwiększają swoje gabaryty. Stanowią też laboratorium astrofizyki wysokich energii oraz ogólnej teorii względności.
Więcej na temat tego zjawiska można znaleźć na stronach Europejskiego Obserwatorium Południowego. Wyniki zostały opisane w publikacji na łamach czasoisma Monthly Notices of Royal Astronomical Society.
W odkryciu tym mają udział astronomowie z Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego: dr Mariusz Gromadzki, mgr Nada Ihanec oraz prof. dr hab. Łukasz Wyrzykowski, którzy uczestniczyli w obserwacjach spektroskopowych i ich opracowaniu.